Transpoesie - Poems

Always eleven

 

(I)       

h-e-y-a-a-ah

 

I fling in the face

of the village

‘is someone there?’

 

and from Oerd Way

or Popke Lane,

School Street or

Low Road

 

there will always

be an answer

 

we invent clever

schemes to hide

on the last day

of the school trip

 

we crawl, after

running errands

for the teacher, behind

the bikeshed, he finds us

 

how gentle the hand

that talks us

inside, the voice

that grabs us by the collar,

 

‘the wilder the little games

the messier the

writing,’ says he

right at me

 

from the shoulder we toss

—silly pranks—

empty plastic bottles

on the highway

 

the drumroll when

a car drives over it

 

we tremble

 

we stick a pin in

a windowframe, pull on a wire

there’s a knock on the glass,

someone nabs us

‘irritating brats’

 

are we, peeing from

fright and catching our breath

in the bus shelter

 

 

(II) 

they held me on their laps 

 

I have a grandad

who doesn’t believe

that they’ve been

on the moon

 

who turns the telly off

at men in white hoods

from the Ku Klux Klan,

a grandad who says:

‘that’s a clever one’ 

 

when I show him

my report, a granny who

pours me a ‘cuppa milk,’

listens to pirate radio at

the twilight hour

 

I am eleven and in the

nearby village everyone knows

that other grandad who 

was full of stories,

the granny who  

was sick so long

 

they held me on their laps,

but I cannot

picture them

 

 

(III)                                                                         

I hold things together

 

I have a brother and a sister,

they could both

shoot me when I’m allowed

to watch Merijntje Gijzen, so they

 

can’t see TopPop, when they

want to go to practice and I’m

afraid to stay alone

 

and yet, I am a little             

brother for my brother,

play football with him,

the gate is the goal,

a little sister for my sister

 

the bedroom that we share

with her pop posters

and the dolls we 

used to play with  

 

I hold things together

 

 

(IV)                                                                                        

‘what’s to become of that one?’

 

big Ruurd Groenje

points at me and asks:

 

‘what’s to become of that one,

a pastor?’ sees a

scrawny boy in me,

like the boys who

 

took us for boys

in the centre of Stiens

how we grew

 

‘could have been

a farmer,’ says dad and the

 

coach says, ‘could be one

for the first team’,  and ‘surely

one for higher education,’

says the religion teacher

that’s what they like to believe

 

 

(V)                                                                                           

neighbours

 

I am eleven, I have a father

that I help, I have a mother

that I help, we have a dog

that I walk when it’s in heat

 

otherwise we let it run

even though it gobbles up

the cat food at the neighbour’s

 

I know a boy nearby

who’s his father’s

a girl nearby

who’s her mother’s

 

there’s a baby there

who’s his father’s

and her mother’s together

I know a boy nearby who’d

wanted to hang himself

but his mother found him

 

just in time

 

 

(VI)     

is someone there?

 

who will answer me

 

there was someone

who was eleven

went for higher education

played on the first team

 

there was someone

who hid

who crept away

who trembled

 

who peed

from fear

 

and—maybe

just in time—

was

found  

 

 

(VII)          

someone

 

is farming

has a dog

and neighbours

someone is preaching

 

lives in a nearby village

and knows the dads, mums,

grandads and grannies

 

not everyone sees

their children, not to mention

their grandchildren—

if you ever held them

on your lap at all—

become eleven 

 

I can

picture them

 

I’m not eleven anymore

 

although

if I want

 

h-e-y-a-a-ah

Translation: Renée van Weringh

 

Toujours onze

 

(I)

whouaaah

 

je lance un cri

à travers le village

‘qui est là?’

 

et de la plaine

du chemin perdu

de la cour d’école

ou de la grande avenue

 

il y a toujours

une réponse

 

nous prévoyons

de nous cacher

le dernier jour

du voyage scolaire

 

après une commission

pour le maître nous

rampons derrière

le hangar à vélos

 

sans succès, avec

sa voix mielleuse

et sa main douce

il nous fait rentrer

 

‘les jeux sauvages

nuisent à l’écriture’

dit-il en s’adressant

surtout à moi

 

nous jetons du talus

- drôle d’occupation -

des bouteilles en plastique

vides sur la chaussée

 

la détonation quand

une voiture passe dessus

nous fait trembler

 

et en tirant sur une corde

nous faisons taper une

aiguille contre la fenêtre,

quelqu’un nous surprend

‘emmerdeurs’

 

nous pissons de peur

et reprendrons nos esprits

sous un arrêt de bus

 

 

(II)

j’étais sur leurs genoux                

 

j’ai un pépé qui

refuse de croire

qu’ils étaient

sur la lune

 

qui éteint la télé

quand il voit des hommes

avec des capuches blanches

du Ku Klux Clan

et ce pépé dit de moi

‘il y en a là-dessous’

 

quand je lui montre

mon bulletin, la mémé

me sert un bol de lait

et écoute une radio pirate

dans la pénombre

 

et dans le village voisin

tout le monde connaît

l’autre pépé et toutes

ses histoires, l’autre

mémé qui était malade

pendant longtemps

 

ils m’ont mis sur leurs

genoux, mais je n’arrive pas

à me souvenir d’eux

 

 

(III)

je tiens le tout ensemble

 

j’ai un frère et une sœur

ils me détestent quand

je peux regarder heidi

tandis qu’eux préfèrent

 

le top 50, quand

ils ratent leur entraînement

pour ne pas me laisser seule

 

mais sinon, je suis un frère

pour mon frère, je joue

au foot avec lui,

le portail est le goal,

une sœur pour ma sœur

 

la chambre que nous

partageons remplie des posters

de chanteurs pop et des poupées

avec lesquelles nous jouons

 

je tiens le tout ensemble

 

 

(IV)

‘que va-t-il devenir?’

 

le grand Ruurd Groenje me

montre du doigt et demande :

 

‘que va-t-il devenir,

pasteur?’ il voit en moi

un garçon maigrichon

comme  tous ces garçons qui

 

nous prenaient pour des garçons

dans le centre de Stiens

qu’est-ce qu’on grandissait

 

‘tu aurait pu devenir fermier’

disait mon père et

 

l’entraîneur disait ‘quelqu’un

pour la première division’

et l’enseignante de religion

‘sans doute quelqu’un

qui va réussir au collège’

c’est ce qu’ils souhaitent croire

 

 

(V)

voisins

 

 j’ai onze ans, j’ai un père

que j’aide, j’ai une mère

que j’aide, je sors notre chien

quand il est en chaleur

 

sinon on le laisse libre

même s’il vide le bol du chat

des voisins

 

le garçon des voisins

tient de son père

la fille des voisins

tient de sa mère

 

il y a un bébé qui tient

de son père et de sa mère

et il y a le garçon des voisins

qui voulait se pendre

mais sa mère l’a trouvé

 

juste à temps

 

 

(VI)

qui est là?

 

qui me répond

 

il y avait quelqu’un

qui avait onze ans

était collégien et jouait

en première division

 

c’était quelqu’un

qui se cachait

qui rampait

qui tremblait

 

qui pissait

de peur

 

et qui - peut-être

juste à temps -

avait été

trouvé

 

 

(VII)

quelqu’un

 

exploite une ferme

a un chien

et des voisins

quelqu’un prêche

 

habite dans un village voisin

et connaît les pères, les mères,

les pépés et les mémés

 

tout le monde ne voit pas

ses enfants et encore

moins ses petits-enfants

avoir onze ans quand

on les a eus sur les genoux

 

je peux me les

imaginer

 

je n’ai plus onze ans

 

bien que

si je veux

 

whouaaah

Traduction: Foppe Venema

 

 

Altijd elf

 

(I)

aa-oe-á

 

gooi ik het dorp

voor de voeten

‘is daar iemand?’

 

en van het Oerd

of Popkepad,

Schoolstraat of

Lage Herenweg,

 

altijd komt er

wel een antwoord 

 

bedenken we snode

plannen om onder te

duiken op de laatste dag

van het schoolreisje

 

kruipen we, na het

boodschappen doen

voor meester, achter

het fietsenhok, vindt hij

 

hoe mild is de hand

die ons naar binnen

praat, de stem die ons

bij de lurven leidt,

 

‘hoe wilder de spelletjes

hoe slordiger het

schrijven,’ zegt hij

juist tegen mij

 

gooien we vanuit de berm

– rare fratsen –

lege plastic flessen

op de grote weg

 

de roffel als er een

auto overheen rijdt 

wij huiveren

 

steken een speld in een

kozijn, trekken aan een touw

tikt het op het raam,

pakt iemand ons

‘vervelende klieren’

 

zijn we, plassen van

angst en hijgen uit

in het bushokje

 

 

(II)

ze hebben me op schoot gehad

 

ik heb een opa

die niet gelooft

dat ze op de

maan zijn geweest

 

die de televisie

uitzet als er mannen

met een witte kap

van de Ku clux clan

op zijn, een opa die

zegt: ‘daar zit een kopje op’

 

als ik hem mijn rapport

laat zien, een oma die

me een ‘kopje melk’ geeft,

naar Veronica luistert in

het schemeruur

 

ik ben elf jaar en in het

buurdorp kent iedereen

die andere opa die vol

verhaaltjes zat,

de oma die

zolang ziek was

 

ze hebben me op schoot

gehad, maar ik kan me

hen niet voorstellen

 

 

(III)

ik hou de boel bij elkaar

 

ik heb een broer en een zus,

ze kunnen me beide

wel schieten als ik Merijntje

Gijssen mag zien en zij

 

TopPop dus niet, als zij

willen gaan trainen en ik niet

alleen thuis durf te blijven

 

maar anders, ik ben een

broertje voor mijn broer

voetbal met hem,

het hek is de goal,

een zusje voor mijn zus

 

het kamertje dat we

delen met haar pop-posters

en de poppen waar we

samen mee speelden

 

ik hou de boel bij elkaar

 

 

(IV)

‘wat moet deze worden?’

 

grote Ruurd Groenje

wijst naar mij en vraagt:

 

‘wat moet deze worden,

dominee?’ ziet een

schriel jongetje in mij,

zoals die jongens ons

 

voor jongens aanzagen

in de winkelstraat van Stiens

wat groeiden wij

 

‘er had anders wel een boer

in gestoken’, zegt vader en de

 

trainer zegt, ‘het wordt er wel

eentje voor het eerste’, en ‘zeker

eentje voor de Mavo,’ zegt

de godsdienstjuf

dat willen ze wel geloven

 

 

(V)

buren

 

ik ben elf jaar, ik heb een vader

die ik help, ik heb een moeder

die ik help, we hebben een hond

die ik uitlaat als hij loops is

 

anders laten we hem lopen

ook al vreet hij het bakje met

kattenvoer bij de buren leeg

 

ik heb een buurjongen die

een van z’n vader is

een buurmeisje dat

een van haar moeder is

 

er is een baby daar

die van zíjn vader en

haar moeder samen is

ik heb een buurjongen die

zich had willen verhangen

maar z’n moeder vond hem

 

net op tijd

 

 

(VI)

is daar iemand?

 

wie antwoordt mij

 

er was iemand

die elf jaar was

naar de Mavo ging

in het eerste speelde

 

er was iemand

die onderdook

die wegkroop

die huiverde

 

die plaste 

van angst

 

en – misschien wel

net op tijd –

gevonden

werd

 

 

(VII)

iemand

 

wordt boer

heeft een hond

en buren

iemand preekt

 

woont in een buurdorp

en kent de vaders, moeders,

opa’s en oma’s

 

niet iedereen ziet

z’n kind, laat staan

z’n kleinkind –

als je ze al

op schoot hebt gehad –

elf jaar worden

 

ik kan me hen

wel voorstellen

 

ik ben geen elf meer

 

 

alhoewel

als ik wil

 

aa-oe-á

Vertaling: Janneke Spoelstra